Russisch gas via Oektraïne ligt stil

Er heerst onenigheid tussen Oekraïne en Rusland over de betaling van genuttigd gas van een aantal jaren geleden; Oektraïne vaart een meer pro-Westerse politieke koers; tegelijkertijd heeft Rusland de factuur voor gas verhoogd naar een niveau zoals Westerse landen betalen; deze voormalige Russische deelstaat zou de prijs een tijd omzeild hebben waarover de onenigheid draait.

Beschuldigingen van Rusland naar Oektraïne toe dat het stiekem gas zou aftappen van pijpeleidingen die over haar grondgebied naar de West-Europese landen lopen hebben deze ertoe aangezet de kranen dicht te draaien; hierdoor krijgen onze Europese landen minder gas; de landen die hoofdzakelijk Russisch gas consumeren ondervinden moeilijkheden om hun bevolking nog van deze nutsvoorziening te bedienen.

De Europese Unie gaat hierover samenzitten met haar leden én met de twee boosdoeners.

Aantal nieuwsfilmpjes:

Schrikkelseconde

Oudejaarsavond duurde een seconde langer dan gebruikelijk: we beleefden een schrikkelseconde; deze wordt overal ter wereld op hetzelfde tijdstip ingevoerd. Landen in de GMT-zone (Verenigd Koninkrijk waar de nulmeridiaan loopt) voeren de schrikkelseconde in op 31 december om 23u 59min 59sec. Bij ons gebeurt dit om 0u 59min 59sec, vermits we ons in de GMT+1 zone bevinden. (normaal hebben de gebieden tussen 7°30'WL tot 7°30'OL eenzelfde tijdzone; wij zouden die dus net zoals V.K. moeten hebben; na de wereldoorlog hebben wij de Duitse uurregeling echter behouden) In andere landen kan het reeds of nog overdag zijn dus.

Officieel wordt de tijd bepaald op basis van het gewogen gemiddelde van een 300tal atoomklokken waarvan er vier staan in de Volkssterrenwacht in België. Vermits een seconde bekomen met een atoomklok, korter is dan een seconde bepaald als de fractie van een zonnedag, zal de Internationale Atoomtijd (TAI) echter afwijken van de tijdsschaal gebaseerd op de aardrotatie, ook wel de Universele Tijd genoemd.

De aardrotatie volgt namelijk niet de tijd die de atoomklokken aangeven, want onze planeet heeft de tendens alsmaar langzamer te gaan draaien. De tijd die één dag duurt, kan op 24 uur tot enkele milliseconden wijzigen. Wanneer die afwijking te groot wordt (meer dan 0,9 sec dus), wordt er een schrikkelseconde ingevoerd.

De vorige schrikkelseconde werd op Oudejaarsnacht van 2005 beleefd; drie jaar later is het dus opnieuw tijd voor een seconde extra..

Groenland krijgt meer autonomie

Groenland, het grootste eiland ter wereld, heeft zich dinsdag 25 november uitgesproken voor meer autonomie. Het merendeel van de bevolking, waar vooral de Inuit wonen, wil meer kerntaken hebben: politie, recht, het zeewezen en verdeling van de mogelijke olieopbrengsten.

Concreet zouden jaarlijks de eerste 75 miljoen Deense kroon (ongeveer tien miljoen euro) aan olie-inkomsten rechtstreeks naar Groenland gaan. Andere extra inkomsten zouden gelijk verdeeld worden tussen beide landen.

Deze maatregel zou Groenland in staat moeten stellen om geleidelijkaan een onafhankelijke staat te worden.

Het eiland werd in 1775 een kolonie van Denemarken. In 1953 kreeg het de status van provincie. In 1979 kregen de Groenlanders een eigen regering en een parlement alsook verantwoordelijkheid op het gebied van gezondheidszorg, onderwijs en sociale voorzieningen.

De Deense koningin Margarethe blijft vooralsnog staatshoofd van Groenland.

Bron: www.nieuwsblad.be 26/11/2008

Spirit en Endeavour

Spirit op Mars overleeft zandstorm

De ruimtesonde Spirit, door de Amerikanen op de planeet Mars gebracht voor wetenschappelijk onderzoek, heeft zonnecellen om met deze energie te kunnen 'werken' en vooral informatie door te sturen naar Aarde.

Begin november bleek contact verbroken met de ruimtesonde, maar afgelopen donderdag werd nieuwe informatie in Pasadena, stadje in Californië, ontvangen dat de ruimtesonde weliswaar weinig energie meer heeft (bij gebrek aan energie zal de ruimtesonde zichzelf uitschakelen) maar dat een stofstorm communicatiemoeilijkheden veroorzaakt had maar de robot heeft de aanval overleefd.

Endeavour naar Internationaal Ruimtestation ISS

Zeven astronauten brengen met de Endeavour bijna 15 ton uitrusting naar het ruimtestation ISS, zoals een tweede toilet en een zuiveringsssyteem voor urine zodat vanaf volgend jaar zes in plaats van drie mensen in het ISS permanent kunnen wonen en werken. Ook zullen er tijdens de vijftiendaagse missie vier ruimtewandelingen van elk 6,5 uur zijn, waarbij in het bijzonder wordt gewerkt aan reusachtige scharnieren die ervoor moeten zorgen dat de zonnepanelen zich continu optimaal naar onze ster richten om zoveel mogelijk energie ter plaatse te kunnen opwekken.

Bron: www.standaard.be

Link: www.nasa.gov

Gent als authentieke historische stad

National Geographic Traveler Magazine heeft Gent op de derde plaats gezet als meest authentieke historische bestemming wereldwijd!

Ze omschrijven onze Belgische stad als 'Een interessant spectrum van culturele belevenissen: kerken, middeleeuwse kasteelmusea en uitgebreide collecties schilderijen. Allemaal goed bewaard en gepresenteerd'

Op de eerste plaats prijzen ze de abdij van Melk in de Oostenrijkse regio Warchau, gevolgd door het Rideau-kanaal in het Canadese Ontario.

De lijst werd opgesteld door 280 professoren, journalisten en touroperators.

Bron: nieuwsblad 15/11/2008

Links: www.gent.be - www.visitgent.be

India lanceert maansatelliet

India heeft woensdag 22 oktober de allereerste Indiase maansatelliet, Chandrayaan-1, gelanceerd vanaf een basis in het zuiden van het land.

Chandrayaan-1 zal de komende dagen in steeds ruimere banen om de aarde draaien, om uiteindelijk in de greep van de zwaartekracht van de maan te komen. Vanaf 8 november moet de satelliet in een baan om de maan gaan draaien en een plattegrond maken van de oppervlakte van de maan.

Ook zal de satelliet onderzoek doen naar de mineralen en chemische stoffen die op de maan aanwezig zijn.

Het sneeuwt op Mars

De Amerikaanse Phoenix-marslander heeft sneeuw waargenomen op Mars. De onbemande marsverkenner heeft met een laser-meetinstrument sneeuwvlokjes waargenomen in hoge wolken. De sneeuwvlokjes verdampten waarschijnlijk wel voor ze de grond raakten.

De wetenschappers gaan nu uitzoeken of er misschien toch sneeuw de grond bereikt. De winter zal spoedig aanbreken op Phoenix' landingsplaats, het lijkt dus het goede moment te zijn voor sneeuw. Daarnaast heeft Phoenix mineralen gevonden die waarschijnlijk ontstaan zijn in aanwezigheid van vloeibaar water, wat de vermoedens versterkt dat er ooit water stroomde op de planeet.

Bron: belga

Sporen van 570 miljoen jaar oud

Men heeft de pootafdrukken van een klein dier dat 570 miljoen jaar geleden leefde, teruggevonden op een gesteente dat fossielen bevat.

De gefossiliseerde sporen werden achtergelaten door een waterdier; ze tonen aan dat er op onze planeet al zeker 30 miljoen jaar eerder dan gedacht waterdieren met poten aan wal kwamen. De sporen bestaan uit twee evenwijdige rijen van kleine stippen met elk een diameter van 2 millimeter. Ze zijn ongeveer 570 miljoen jaar oud en dateren uit het Adiacarium (630 tot 542 miljoen jaar geleden, de periode voor het Cambrium.

In het Cambrium wordt het ontstaan van de meeste grote dierengroepen gesitueerd. Wetenschappers dachten tot dusver dat de organismen die in het Ediacarium op aarde leefden, vooral microben of eenvoudige multicellulaire dieren waren, zodat deze vondst echt opmerkelijk te noemen is.

Ozonlaag boven Antarctica

Ozon is een giftige chemische stof die gevormd wanneer de zuurstofmoleculen gescheiden worden door de UV-stralen van de zon tot O3. Bij het aardoppervlak is dit zeer schadelijk voor de mens, maar in de stratosfeer, hoog boven de wolken, is deze echter levensnoodzakelijk!

Ze is ongeveer 20km dik (!) maar wordt in september-oktober, bij het begin van de lente op de zuidpool, dunner door de toename van de UV-stralen van de zon en een extreem koude ijswolken; vooral de aanwezigheid van CFK's (chloorfluorkoolstoffen) bevorderen deze afbraak: men spreekt van een gat in de ozonlaag.

Door het verdwijnen van ozon, kunnen de schadelijke UV-stralen van de zon het aardoppervlak raken, zodat mensen huidkankers en staar kunnen krijgen.

In 1985 werd dit 'gat' opgemerkt; er werden maatregelen genomen om geen zuivere CFK's meer uit te stoten; maar deze chemische stoffen hebben ongeveer 50jaar nodig om in die stratosfeer te raken, zodat het ozongat nog een aantal jaren groter zal worden om vanaf 2035 stabieler te blijven en niet meer flinterdun te worden boven Antarctica.

Bronnen: www.knack.be 17.09.2008 - www.nieuwsblad.be 15.09.2008


Interessante site: http://www.hetlaatstecontinent.be/milieu/gat_ozonlaag.html

Planeet buiten ons zonnestelsel op foto

Wetenschappers hebben met een telescoop op Hawaï voor het eerst foto's gemaakt van een planeet die buiten ons zonnestelsel om een ster heen draait.

De ster lijkt erg op de zon, de planeet vertoont overeenkomsten met Jupiter: evengroot maar veel warmer wel.

Tot nu toe lokaliseerden wetenschappers planeten buiten ons zonnestelsel altijd met indirecte methoden. Ze zagen het bijvoorbeeld als een planeet de baan van een ster doorkruiste. Het is lastig om verre planeten op de foto te zetten, omdat ze flauw schijnen in vergelijking met sterren.